Elke dinsdag ben ik voor het nieuws van 11 uur te gast in het KRO NCRV programma Spraakmakers op Radio 1 om actuele ontwikkelingen op het gebied van architectuur en stedelijk leven te bespreken. De architectuur is nog steeds toch echt een mannenbolwerk. Van oudsher zijn architecten voornamelijk mannen, het zou ‘te technisch’ zijn voor vrouwen. Dat verandert, maar langzaam.
Ongelijke man-vrouw verhouding in de architectuur
Met Internationale Vrouwendag vorige week is goed naar de wereld van de architectuur gekeken, en hoe het daar staat met de man-vrouw balans. Gelijke kansen, gelijke betaling. De weinig verrassende conclusie is dat het echt beter moet!
Dat ráákt onze steden en dat was de afgelopen dagen in Amerika, Canada, Engeland, Peru en Colombia te zien. Dankzij de Catalyst Skyline Takeover campaign is op ruim 30 gebouwen héél groot het vrouwenteken geprojecteerd, of van binnenuit gevormd door de ramen aan te lichten in de vorm van dat teken. Zo werd de stad een soort campagneposter voor meer gelijkheid in de architectuur.
Ongeveer de helft van de architectuur-studenten is vrouw nu, maar na hun studie beginnen ze zelden een eigen bureau of komen ze in de top van de bureau’s. Ze gaan vaak werken als projectleider, of bij een gemeente. De BNA, de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus waar Nathalie de Vries van MVRDV voorzitter is, heeft dit op de agenda gezet. En de Engelse blog Dezeen is ook een campagne begonnen onder de naam Move the Needle.
Over het algemeen komen meisjes te weinig in aanraking met technische beroepen. Een paar jaar geleden is er wel een speciale architect Barbie-pop gemaakt. Dat bracht nogal wat ophef teweeg, want ze droeg een kort jurkje en mega hoge hakken waarmee ze op de bouwplaats zou moeten rondbaggeren, en ze droeg rollen met tekeningen op haar rug. Echt dat mensen zeiden, wat is dit nou voor een ouderwetse toestand?
Minder geld en erkenning voor vrouwen
Zoals in zoveel beroepen krijgen vrouwen minder geld en minder erkenning. Er is net een onderzoek verschenen naar betaling van mannen en vrouwen bij Sir Norman Foster, een van de bekendste Britse architecten, waaruit bleek dat vrouwen gemiddeld een kwart minder verdienen en een derde minder bonussen krijgen. Van de honderd grootste architectenbureau’s in de wereld staan er maar bij drie vrouwen aan de top. Van de hoge posities wordt maar 10 procent door vrouwen gezet.
Bij de belangrijke prijzen vallen ze ook vaak buiten de boot. De Amerikaanse Pritzker Prize is sinds de oprichting in 1979 slechts één keer aan een vrouw toegekend die aan het hoofd van een eigen bureau staat, namelijk aan Zaha Hadid, de diva van de architectuur. De Gold Medal van het Royal Institute of British Architects net zo. Dat zijn in totaal 2 vrouwelijke winnaars, tegenover 202 mannen. Deze week zijn wel voor zevende keer de Women in Architecture Awards toegekend, aan vrouwen uit Peru en Paraguay. Ook Madelon Vriesendorp heeft een prijs gewonnen, die samen met Rem Koolhaas OMA heeft opgericht en supermooie tekeningen bij zijn werk heeft gemaakt, onder andere voor het boek ‘Delirious New York’. En ik was anderhalf jaar geleden pas de tweede vrouw die de Maaskantprijs kreeg, die hier in Nederland in 1978 is opgericht.
En Nederland heeft juist heel goede architectes. Ik denk meteen aan Nathalie de Vries van MVRDV, aan Elma van Boxel van ZUS, aan Marlies Rohmer, aan Francine Houben die over de hele wereld bouwt en nu de New York Public Library onder handen neemt. We hebben geen tekort aan talent – nu nog de beloning en de erkenning die daar bijhoren.
Meer lezen?
Meer trends in De stad in Spraakmakers vind je hier.
