Elke dinsdag ben ik voor het nieuws van 11 uur te gast in het KRO NCRV programma Spraakmakers op Radio 1 om actuele ontwikkelingen op het gebied van architectuur en stedelijk leven te bespreken. Opkomende technologie zoals robots en kunstmatige intelligentie zorgen voor grote veranderingen in ons werk. Een algoritme als baas of een robot als collega, hoe gaat dat zijn? En wat gebeurt er dan met onze kantoren?

Het thema van Stadsleven vanavond is ‘Het werk van morgen’ waarin ik met een aantal gasten spreek die bezig zijn met de vraag hoe we in de toekomst gaan werken: of we voor of met robots werken, of we onze opdrachten van een algoritme krijgen in plaats van een mens. Het gaat vanavond ook over de vraag waar we werken, dat is namelijk enorm in beweging. We dachten dat met de crisis en de opkomst van grote aantallen zzp’ers, ‘het kantoor’ zijn langste tijd had gehad. Nu weten we dat het kantoor niet verdwijnt, maar wel verandert.

Nieuw werken, nieuw soort kantoor

Het ‘oude werken’ vindt plaats in de enorme panden langs de snelweg die alleen met de auto bereikbaar zijn, op ‘zichtlocaties’ die meteen onzichtbaar zodra je van de snelweg af bent. Het kantoor heeft tegenwoordig steeds meer weg van een huiskamer of een koffietentje. Het ontwerp van het kantoor kan er ook voor zorgen dat de werknemers met elkaar praten in plaats van elkaar emails te sturen. Een van mijn gasten is Ellen van Loon, architect bij OMA, het bureau van Rem Koolhaas, die het gebouw van G-Star RAW heeft ontworpen. Voorheen zat het bedrijf in een gebouw waar iedere afdeling op zichzelf zat. Nu is het een transparant gebouw waar ze elkaar kunnen zien. Het aantal interne emails is gehalveerd!

Voor dit soort nieuwe werkplekken is helemaal geen nieuwbouw noodzakelijk. Ook oude gebouwen, met al hun karakter, kun je weer opnieuw inrichten. De beroemde Amerikaanse schrijfster over steden Jane Jacobs zei het al heel treffend: “New ideas need old buildings”. Een goed voorbeeld is het oude ABN-AMRO gebouw bij de Bloemenmarkt in Amsterdam. Het is sinds ruim een jaar opnieuw ingericht als de tech hub TQ, een initiatief van The Next Web, Google, KPMG en Booking.com. Het idee is dat het gebouw veel afwisseling moet bieden. Dus zijn er kleine kamers waar je heel geconcentreerd in je eentje kunt zitten werken, maar ook kamers voor kleine en grote vergaderingen, of met fauteuils, ligbedden, hangmatten, en een soort telefooncellen waar je staand met z’n tweeën net in past. Er is zelfs een kamertje met alleen planten en 1 klapstoel om je hoofd even vrij te maken.

Een algoritme als baas, een robot als collega

Ondertussen bepalen algoritmes steeds meer het stadsbeeld: ze sturen de Uber taxis aan, maar ook de fietskoeriers van Uber Eats en Deliveroo. Veel mensen voelen de angst, dat robots en algoritmes het voor het zeggen krijgen. De journalist Rens Lieman komt vertellen over zijn jaar als koerier voor Uber Eats en hoe het is om voor een algoritme te werken. In zijn boek ‘Uber voor alles’ doet hij uit de doeken hoe het algoritme je met trucs uit de wereld van de videogames steeds weer verleidt om toch weer een rit of een klus aan te nemen.

Maar we gaan ook van Koert van Mensvoort van Next Nature horen hoe robots ons kunnen helpen om nog sterker en handiger te worden. Zo heeft hij bedacht dat je rollators kunt uitrusten met luchtkwaliteitsmeters, zodat bejaarden zich verdienstelijk kunnen maken én worden aangespoord om erop uit te gaan. De veranderingen in ons werk geven wel aanleiding tot allerlei veranderingen. Het is dus niet alleen kommer en kwel, het werk van morgen!

Koop je kaartje voor Stadsleven ‘Het werk van morgen’, om 20.00 uur in De Balie, hier.

Meer lezen?

Meer trends in De stad in Spraakmakers vind je hier.